Tiêm kích F-16 đầu tiên của Đài Loan được Mỹ nâng cấp lên chuẩn Viper. Ảnh: Airliners. |
"Trung Quốc sẽ áp dụng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích, bao gồm cả áp đặt cấm vận các công ty Mỹ liên quan đến hợp đồng bán vũ khí. Thương vụ này là hành động can thiệp nghiêm trọng vào tình hình nội bộ, phá hoại chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm qua cho biết trong cuộc họp báo tại Bắc Kinh.
Ông Cảnh không công bố biện pháp đáp trả cụ thể với các công ty của Washington, nhưng giới chuyên gia nhận định đây chỉ là lời đe dọa mơ hồ và khó ảnh hưởng tới các tập đoàn vũ khí Mỹ.
"Trung Quốc từng dọa cấm vận các công ty Mỹ sau khi Washington phê duyệt hợp đồng bán xe tăng và tên lửa phòng không trị giá hơn 2 tỷ USD cho Đài Bắc, nhưng chưa có hành động nào được thực hiện. Những công ty tham gia chế tạo tiêm kích F-16 cũng ít làm ăn tại Trung Quốc, khiến tác động của lời đe dọa nhằm vào họ là không rõ ràng", Derek Grossman, chuyên gia phân tích quốc phòng thuộc tổ chức RAND có trụ sở tại Mỹ, nhận xét.
Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 20/8 duyệt hợp đồng bán 66 tiêm kích F-16V, 75 động cơ và trang thiết bị trị giá 8 tỷ USD cho Đài Loan, hai ngày sau khi Tổng thống Donald Trump xác nhận đã phê duyệt thương vụ này. Hợp đồng vẫn cần được quốc hội Mỹ thông qua trước khi có hiệu lực, nhưng các nghị sĩ của đảng Cộng hòa và Dân chủ trước đó đều tỏ ý ủng hộ việc bán tiêm kích cho Đài Loan.
Người đứng đầu lực lượng phòng vệ Đài Loan hôm 19/8 hoan nghênh chính quyền Trump phê duyệt hợp đồng, mong muốn quốc hội Mỹ sẽ thông qua thương vụ này càng sớm càng tốt.
Đây là lần đầu tiên Mỹ bán tiêm kích hiện đại cho Đài Loan kể từ sau hợp đồng 150 máy bay F-16 được cựu tổng thống George H.W. Bush thông qua hồi năm 1992, đánh dấu sự chuyển dịch chiến lược đáng kể của Washington trong khu vực.
Đài Loan năm ngoái cũng khởi động kế hoạch trị giá 5 tỷ USD để hiện đại hóa phi đội 144 chiếc F-16A/B Block 20 lên chuẩn F-16V "Viper". Dự án do tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ thực hiện, dự kiến kéo dài đến năm 2023 với tiến độ nâng cấp 20-24 chiếc/năm.
Bắc Kinh nhiều lần kêu gọi Washington tuân thủ nguyên tắc "một Trung Quốc" bằng việc chấm dứt các hợp đồng vũ khí và cắt quan hệ quân sự với Đài Bắc. Mỹ công nhận chính sách "một Trung Quốc" nhưng vẫn duy trì quan hệ ngoại giao và bán vũ khí cho Đài Loan.
Vũ Anh (Theo Bloomberg)